Kentsel dönüşüm çerçevesinde yeniden yapılandırılmaya çalışılan Dolapdere’nin en yeni, kanımca en güzel mekânlarından olan ARTER Sanat Galerisi’ndeyiz.

Girişteki dev duvardaki enstalasyona bakıyorum... Baktıkça inceliklerine, sanatına, hayallerine bir dem daha çok yakınlaşabiliyorsunuz. Tanıdıklarımın arasında en başarılı çağdaş modern sanat etkinliklerinden, yapılarından, ARTER!

“En aydınlığı”, “en iyisi”, “en güzeli” başarıyla tamamlanmış ve birkaç ay önce açılmış.

Barış Doğrusöz’ün ARTER’deki daimi koleksiyonu için sipariş ederek satın aldığı, adeta müzenin yüzü olarak seçilmiş kalıcı eserini anlamlandırıyoruz.

Eserin konusu ve tüm temsil ettikleri öylesine derin ve olasıya anlamlı ki…

…Ve Barış’ın annesi Nevin ile birlikte, keyifle gururlanıyoruz.

 

O gün, koşuşturmasız, hakkını vererek dolaştık ARTER Modern Sanat Galerisi’ni…

Geçtiğimiz Eylül ayında yapımı tamamlanıp kapılarını açan Arter’de açılış programında koleksiyondan ve koleksiyon dışından yedi sergi yer alıyor. Arter, sanatın tüm disiplinlerini kapsayacak programıyla herkes için erişilebilir, canlı ve sürdürülebilir bir kültür ve yaşam platformu olmayı hedefliyor.

Kentin sanat -hatta çağdaş sanat demek daha doğru olur- yoksunluğunun bilincinde burası adeta modern sanatın cennet-yeri… Aslında galerinin tüm binası bir enstalasyon: Cam ve camekânın çokça kullanıldığı müthiş bir binanın içinden gördüğünüz, karşı karşıya kalıp yüzleşmek durumunda olduğunuz manzara, yorgunluktan bitap düşmüş, pejmürde, harap bir yerleşimin yansıması. Yok, aslında ta kendisi, orada acıyla, yoklukla harmanlanmış eşitsizliğin kırgın, kızgın gözdağını veren bakışlarla gözlerini size dikmiş, bakıyor.

Gerisini size bırakıyorum!

Barış Doğrusöz, Beyrut’a taşındığı 2015 yılından bu yana belirli mimari türleri kodlayarak görsel bir sözlük oluşturuyor. Envanterini çıkardığı “korugan” diye adlandırılan beton askeri yapılar, bütün önemli kurumsal, askeri ve özel binaların etrafına, yollar, köprüler üzerine, sınır hatlarına ve çatışma bölgelerine konuşlandırılmış nöbet noktalarıdır. Bu yapıların genellikle kamufle edilmesinin amacı, konumlarını gizlemek ve tehdit unsurlarının karşısına beklemedikleri bir anda çıkmalarını sağlamak… Koruganlar, savaş sırasında siperlerde ya da savunma hattı oluşturmak için kullanılabilir.

Doğrusöz, bu yapıların yaygınlığından yola çıkarak “ekstropik bir maske”, yani daima açık, asla kapanmayan ve tamamen askeri mantığa tabi optik bir aygıtmışçasına, askeri mimaride “mazgal” olarak da bilinen gözetleme deliklerini dizinlemeye girişir.

İster Lübnan, Suriye… Orta Doğu’nun herhangi bir ülkesinde olsun, mazgal bir toprak sınırının ya da kontrolü elinde tutan geçici bir gücün fiziki bir temsiline karşılık gelir.

Doğrusöz, bu üç boyutlu tel kafes çizimlerle, durmaksızın yeniden şekillenen günümüz jeopolitik koşullarından yola çıkarak karmaşık soyut partisyonlar oluşturur. Bu tel kafes çizimler, asla tutulamayan, yakalanmayan ve bel bağlanamayacak geometrik kuvvetlerin gölge oyununu yansıtır.

Sürekli yeniden yaratılan gölgeler, bir yazım sürecinin hareketini akla getirdiği gibi, maddi bir varoluşu gayri-maddilik arayıcılığıyla göstererek anlam mekanizmasına son derece hayati bir unsur da katar.

Doğrusöz’e göre, “yapıt mazgalların fiziki varlığının aslında bir ön bölümler ve önseziler oyununda sonsuz bir mekânsal veriye karşılık geldiğini açığa çıkarmaya çalışmaktadır.”

KİMDİR?

Barış Doğrusöz 1978 İstanbul doğumlu.
Lübnan'da Beyrut'ta yaşıyor ve çalışıyor.
Barış Doğrusöz bir sanatçı ve yapımcıdır. Uygulaması başlangıç noktasını az çok uzak bir geçmişin kalıntı meselesiyle bulur. Doğrusöz, bu tarihi ve coğrafi alt yapıyı bir araya getirip toparlayarak, toprak, sınır ve ölçeklendirme kavramlarını sorgulayan, fiziksel, sembolik, bulunan görüntüler, askeri materyaller, arkeolojik eserler gibi parçalanmış unsurların bir “prequel” (tanıtıcı bölüm) olarak görev yaptığı ve önsöz olarak işlediğini gösteren kurulumlar ve videolar oluşturur.