Galia Morhayim

Thomas Edison, Graham Bell, Wright Kardeşler, Marie Curie… Bu isimlere hepimiz oldukça aşinayız… Bu mucitlerin kesifleriyle bugünümüz şekillendi.

Peki, yarınımızı şekillendirenler, geleceğimize yön verenler kimler?

Sözlüğe baktığımızda Mucit, “yeni bir buluş ortaya koyan kimse” anlamına geliyor. ‘Yeni’nin her gün değiştiği teknolojik dünyamızda, mucit kelimesini de yeniden yorumlamamız gerekiyor. Mucitler hayal ve düşünme gücünü birleştirerek, hiç yılmadan birçok deneme yaparak dünyada ilk kez, insanlığa yararlı bir cihazı veya süreci üreten oldukça nadir insanlardır. Milyarlarca kişinin yaşadığı dünyamızda kaç kişiyi mucit diye sayabiliyoruz?

21. yüzyıl mucitleri olarak adlandırabileceğimiz Elon Musk, Steve Jobs, Sheila Lirio Marcelo, Mark Zuckerberg ve Jeff Bezos taşımacılıkta, ödeme sistemlerinde, alışverişte, iletişimde ve yardım için profesyonellere erişimde yepyeni yollar yaratıyorlar.

Elon Musk

Elon Musk, 1971’de Güney Afrika’da doğdu ve çocukluğunu da orada geçirdi. Küçüklüğünden beri bilgisayarlara karşı ilgiliydi. Kendi kendine program yazılımını öğrendi ve ilk yazılım satışını henüz 12 yaşındayken gerçekleştirdi. 17 yaşında, Queen’s Üniversitesi’nde okumak üzere Kanada’ya yerleşti. 1992’de Pennsylvania Üniversitesi’nde işletme ve fizik okumak üzere Queen’s Üniversitesi’nden ayrıldı. Penn’den sonra enerji fiziği üzerine PhD almak üzere Kaliforniya’daki Stanford Üniversitesi’ne girdi.

Taşınması ile internet patlaması aynı zamana denk gelince bunun bir parçası olmak üzere, Stanford’dan ayrıldı ve ilk şirketi Zip2 Corporation’ı kurdu. Bir şehir rehberi sitesi olan Zip2, kısa sürede The New York Times ve Chicago Tribune’un web siteleri için içerik sağlamaya başladı. 1999 yılında, Compaq Computer Corporation’ın bir bölümü, Zip2’yi 307 milyon dolar nakit ve 34 milyon dolar stok olarak satın aldı.

Musk, 1999’da internet üzerinden ödeme şirketi olan X.com’u kurdu. Ertesi yıl X.com’un satın alınması, bugünün bilenen PayPal’ın oluşmasına yol açtı ve 2002’de PayPal e-Bay tarafından 1,5 milyar dolar karşılığında satın alındı. O zamandan beri Musk, dünyada ve uzayda taşımacılık ve seyahat anlayışını değiştirecek çözümler üretmek için çalışıyor. Elon Musk en çok SpaceX ve Tesla Motors şirketleriyle tanınıyor.

SpaceX, ticari uzay taşımacılığı için uzay aracı inşa etmek amacıyla kuruldu. SpaceX 2012 yılında, Dragon uzay mekiğini fırlattı. Dragon, Uluslararası Uzay İstasyonu’na bağlandı, kargo yüklerini değiştirdi ve güvenle Dünya’ya geri döndü. Dragon, o zamandan beri birçok kez kargo teslimi yaptı ve yakında NASA’nın Ticari Ekip Programı’nın bir parçası olarak mürettebatı taşıyacak. SpaceX şu anda dünyanın en güçlü roketini geliştiriyor ve aynı zamanda en önemli hedeflerinden biri olan çok kullanılabilir roketler geliştirmek için çalışıyor. Düşük maliyetlerle son derece güvenilir uzay araçlarının üretilmesi uzay araştırmalarını radikal biçimde değiştirecek.

Tesla Motors ise geleceğin tamamen otonom (insansız) elektrikli otomobillerini üretmeye kendini adamıştır. 2008 yılında Tesla Roadster piyasaya sunuldu. Lityum iyon batarya ile şarj başına 395 km’ye ulaşarak elektrikli taşımacılıkta yepyeni bir standart yarattı.

Tesla, 2012 yılında dünyanın ilk premium elektrikli sedanı olan Model S’yi piyasaya sürdü. %100 elektrikli olarak üretildi ve 2013’te Motor Trend tarafından Yılın Aracı seçildi.

2016’da Musk, Solar City Corp.’u devraldı. Musk’ın deyişiyle; “Güneş enerjisi ve depolama ancak birleştiği zaman mükemmeli yaratabilir.” Tesla ve Solar City entegre olarak enerjinin üretilme, depolanma ve tüketilme şeklini farklılaştıran yerleşim alanları ve ticari ürünler yaratacak.

Musk, otomobillerden uzay yolculuğuna kadar birçok farklı alanlarda devrim yaratarak, dünyaya, girişimcilerin gerçek bir değişime nasıl öncülük edebileceğini gösteriyor.

Steve Jobs

Jobs, 1955’te San Francisco- Kaliforniya’da doğdu. Jobs, koruyucu babasıyla birlikte, evlerinin garajında elektronik üzerinde çalışmalar yaparlardı. Jobs’un bu hobisi daha sonra, 1976’da Steve Wozniak’la birlikte Apple Computer’ı kurmasına yol açtı.

Jobs ve Wozniak, dünyada kişisel bilgisayar endüstrisinde devrim yaratan az sayıdaki insanlardan kabul ediliyor. Birkaç başarılı bilgisayardan sonra, Apple Computer yöneticileri Jobs’un vizyonuna karşı çıktılar ve böylece Jobs kendi şirketinden ayrıldı.

Jobs, 1986 yılında, Pixar Animation Studios olarak bilinen animasyon şirketini satın aldı. Şirkete 50 milyon dolar yatırım yaptı. Pixar, Toy Story filmiyle başlayarak hit oldu. Stüdyo, 2006’da Disney ile birleşti ve Jobs’ı en büyük hissedar haline getirdi.

Jobs, 1997’de, tüketicilerin tutkuyla bağlandığı bir marka ve imparatorluk yaratacağı Apple’a CEO olarak geri döndü. Apple, modern teknolojide devrim yaratan ürünlerini yaratmaya başladı.

İlk nesil iPod 2001’de piyasaya sürüldükten sonra Jobs, müzik indirmenin yasal bir yoluna ihtiyaç duyulduğunu fark etti ve böylece iTunes doğdu. iTunes mağazası, ilk haftasında bir milyon şarkı satan ve tüm müzik endüstrisini yeniden şekillendiren bir başarıydı. iPhone ve iPad’in piyasaya sürülmesinden sonra Apple, yeni bir mobil yazılım çağı oluşturan App Store’da ve kullanıcıların tüm platformlarda e-posta, belge ve medyayı senkronize etmelerini sağlayan iCloud’u yarattı.

Jobs 2011 yılında pankreas kanserinden öldüğü halde, mirası Apple markası ve ürünleri üzerinde yaşamaktadır.

Sheila Lirio Marcelo

Sheila Lirio Marcelo, 1970’de Filipinler’de doğdu ve ailesi 1977’de ABD’ne taşındı. Marcelo, iki çocuklu bir anne iken, Harvard Üniversite’sinde MBA. eğitimini tamamladı ve ‘Juris Doktor’ derecesini aldı.

Marcelo’nun teknolojiye olan tutkusu ve insanların sorunlarını çözme becerisi ona Care.com’u geliştirme fikrini verdi.

Marcelo, küçük yaştan beri hem çocuklarına hem ebeveynlerine bakıyordu. Her şeyi aynı anda yürütürken çocukları için kaliteli bakım bulmakta çok zorlanıyordu ve bu konuda yalnız olmadığının farkındaydı. 2006’da Care.com’u kurdu ve hızlı bir şekilde 19 ülkede 22 milyon üyeyle aile bakımı bulma ve yönetme konusunda dünyanın en büyük internet sitesi oldu. Care.com, ailelerin düşük maliyetli ve güvenilir bir şekilde bakıcılar aramasını, bağlantı kurmasını ve seçmesini sağlıyor.

Care.com’un dünya çapında büyümesiyle Marcelo, Fortune dergisi tarafından “İlk 10 Kadın Girişimci” ve Filipinler Cumhurbaşkanı Benigno Aquino III’ten Filipin Mirası Ödülü gibi sayısız ödül aldı.

Jeff Bezos

Jeff Bezos, 1964’te Jeffrey Preston Jorgensen olarak doğdu. Biyolojik babası Ted Jorgensen, annesi Jacklyn Gise ile lisedeyken tanıştı ve evlenmek için ebeveynlerinin paralarıyla Meksika’ya uçtular. Gise hamile kaldığında Jorgensen 18 yaşında ve Gise 16 yaşındaydı.

Jeff Bezos 17 aylıkken, annesi ve babası boşandı.1968’de Gise, Miguel Bezos ile evlendi. Jorgensen, Bezos’un oğlunu evlat edinmesine izin verdi ve Jeffrey Preston Jorgensen 4 yaşındayken Jeffrey Preston Bezos oldu.

Bezos lisede çok başarılı bir öğrenciydi ve Princeton’a kabul edildi. Ancak Amazon fikri yıllar sonra New York’ta finans alanında çalışırken oluşmaya başladı. Bezos, web kullanımının yılda yüzde 2.300 oranında büyüdüğünü ve başka hiçbir şeyin bu kadar büyümediğini gözlemliyordu. Internet üzerinde bir kitapçı açma fikri onun için çok heyecan vericiydi. O zamanlar Bezos sadece 30 yaşındaydı ve bir senedir evliydi. Karısına, işinden ayrılıp bu çılgın şeyi yapmak istediğini söylediğinde beklediği tam desteği aldı. Bezos, çok düşündükten sonra tutkusunu takip edip riskli yolu seçti.

Amazon.com’da ilk başlarda sadece kitap satılıyordu. Bezos, paketleri postaneye 1987 Chevy Blazer’i ile kendi götürüyordu. Bezos’un kitaplardan sonra satışa ilk eklediği ürünler müzik ve video oldu. Daha sonra, müşterilerine internet üzerinden ne almak istediklerini sorarak, onları dinleyerek yavaş yavaş büyümeye başladı. Ve şimdi Amazon, tuvalet kâğıdından elektroniğe, giyimden ev eşyasına kadar her şeyi satıyor.

Amazon.com, Bezos yönetiminde dünyanın en büyük ve örnek alınan internet satışı şirketi oldu. Bu öncü hareketi nedeniyle Time Dergisi tarafından 1999’da “Yılın Kişisi” seçildi. Bugün 500 milyar doların üzerinde bir piyasa değeri olan Amazon, Ağustos ayında Whole Foods’u satın aldı ve aynı zamanda Zappos ve Twitch gibi şirketlerin de sahibi oldu. Bezos 2013’te Nash Holdings LLC ile Washington Post gazetesini 250 milyar dolara satın aldı. Expeditions ile Twitter ve Basecamp gibi şirketlere de yatırım yapmaya devam ediyor.

Mark Zuckerberg

Mark Zuckerberg 1984 yılında New York’ta doğdu. Küçük yaşta bilgisayarlarla ilgilenmeye başladı. Harvard Üniversitesi’ndeyken yazılım geliştirmeye devam etti ve üç arkadaşıyla birlikte kullanıcıların profil oluşturmasına, fotoğraf yüklemesine ve başkalarıyla iletişim kurmasına izin veren bir site oluşturdu. Bunu Facebook olarak adlandırdı. 2004’te Zuckerberg’in tam zamanlı çalışmak için okulu bıraktığı günlere kadar bu işlerini bir yatakhane odasından yürüttü.

Facebook, insanların iletişim kurmaları ve iletişimde kalmaları için yeni bir yol yarattı. Facebook ayrıca insanların kendi haberlerini paylaşma şeklini değiştirdi ve kişilere hikâyelerini ve videolarını paylaşma imkânı verdi. Facebook, tüm haber ve eğlence kaynaklarını internet üzerinden bulan bir nesil yarattı.

Zuckerberg, Time dergisi tarafından 2010’da “Yılın Kişisi” seçildi ve 2013’te Fortune 500 listesine en genç CEO olarak girdi.

Facebook, insanların başkalarıyla etkileşimlerini ve haberlerini paylaşma şeklini değiştirmeye devam ederken, Zuckerberg milyonlarını yardım kuruluşlarına bağışlamaya başladı. İlk kez 2010’da, New Jersey’nin devlet okulu sistemi olan Newark’a 100 milyon dolar bağışladı. 2016’da eşiyle birlikte, tüm hastalıkların tedavileri ve önlenmesi için yapılan bilimsel araştırmalara en az üç milyar dolar yatıracaklarını açıkladı.

Kaynaklar:

Popsci.com

Innovationmanagement.se