Haber Fotoğrafı: Avusturyalı tasarımcı Franziska Kerber


Avusturyalı tasarımcı Franziska Kerber, elektronikte plastik kasalara alternatif olarak kâğıt bazlı PAPE’i geliştirdi.
Her yıl milyonlarca ton elektronik atık, büyük ölçüde küçük cihazların ayrıştırılması ve verimli şekilde geri dönüştürülmesi, neredeyse imkânsız malzemelerden üretilmesi nedeniyle çöplüklere gidiyor. Henüz 24 yaşında olan Avusturyalı endüstriyel tasarımcı Franziska Kerber bunu değiştirmek için çalışıyor: küçük elektronik cihazların kasalarında kullanılan plastik ve fiberglas yerine, sürdürülebilir, kâğıt bazlı bir alternatif olan PAPE’i geliştirdi.
PAPE üzerindeki çalışmaları sayesinde Kerber, Avrupa Patent Ofisi tarafından verilen 2025 Genç Mucitler Ödülü’nün ilk 10 kazananından biri oldu.


Elektronikleri kâğıt bazlı bileşenlerle dönüştürmek
Kerber, “Elektronik atık, dünya çapında en hızlı büyüyen atık akışı ve çoğu elektronik ürün geri dönüştürülebilecek şekilde tasarlanmadı,” diye açıkladı. “Bu yüzden yalnızca geri dönüştürülebilirliği iyileştirmekle kalmayıp bunun etrafında tam bir dairesel sistem oluşturan bir ürün yaratmayı amaçlıyordum.”
Genellikle değerli malzemeleri bir cihazın içinde hapseden geleneksel plastiklerin aksine, PAPE hedefli bir işlemde çözünecek şekilde tasarlandı. Bu, üreticilerin parçalama veya kimyasal ayırma ihtiyacı olmadan elektronik bileşenleri geri almalarını sağlayacak. PAPE, kullanılmayan kâğıt liflerinden yapılıyor. Dayanıklı ve biyolojik açıdan parçalanabilir, ayrıca baştan sona malzeme geri kazanımı düşünülerek tasarlandı.


Tasarım ve sürdürülebilirliği birleştirmek
Kerber’in sürdürülebilir tasarıma olan bağlılığı hem ailede hem de eğitim sürecinde şekillendi. Fizikçi ve ödüllü mucit olan babası, onu küçük yaşta çözünebilir elektroniklerle tanıştırdı. FH Joanneum’da endüstriyel tasarım okurken, giderek dairesel sistemlere ve malzeme yeniden kullanımına odaklandı; e-atık sorununu çözmenin yalnızca bir geri dönüştürülebilir bileşenden fazlasını gerektirdiğini fark etti: “Araştırmacılar çözünebilir, geri dönüştürülebilir devre kartları üretseler bile, ürünün geri kalanı yine atık olarak kalırsa bu gerçekte hiçbir şeyi değiştirmez. Tüm tasarım evrimleşmek zorunda, aksi takdirde, sorunu çözmek yerine sadece sorunu değiştirmiş oluruz.”



Kerber, PAPE’i geliştirmek için sıkıştırılmış kâğıt lifleri üzerinde deneyler yaptı ve ısı direncini, hava akışını ve dayanıklılığı test eden yinelemeler yoluyla ürünü geliştirdi. PAPE, yaygın olan ancak nadiren düzgün bir şekilde geri dönüştürülen WiFi yönlendiricileri ve duman dedektörleri gibi küçük tüketici elektroniği cihazları için özel olarak hazırlandı.
Kerber, “Umarım bu icat, insanların bir sonraki WiFi yönlendiricisini hangisinden satın almaları gerektiği hakkında konuştukları bir noktaya ulaşır, PAPE’i düşünürler çünkü daha iyi sürdürülebilir bir seçenek ve tasarımını seviyorum,” diye ekledi.
Genç mucit şu anda, tüketici elektroniği endüstrisini gerçek anlamda dairesel çözümlere doğru kaydırma hedefiyle PAPE’i pazara sunmak için geri dönüştürülebilir PCB’ler geliştiren girişim ve şirketlerle çalışıyor.

Kaynak: Euronews.com