5 Mart 2015’te, 88 yaşında hayatını kaybeden belgesel film yapımcısı Albert Maysles’in son belgeseli “Iris”, şimdilerde (2018) 96 yaşında olan moda ikonu Iris Apfel’i konu edinmekte. Büyük övgü toplayan belgesel, Iris Apfel’in yalnızca modaya olan yetisini değil; sanat, insan ve yaratıcılığa olan ilgisini ve yeteneklerini de gözler önüne seriyor.

Dünyaca ünlü moda ikonu Apfel, stilinin kısa bir özeti olarak “Benim için kişisel stilin anahtarı aksesuarlarda yatıyor. Bir arkadaşım büyük gözlüklerim ve bilekliklerimin benim imzam olduğunu söyledi. Çantalarıma, kemerlerime, bileziklerime bir servet yatırdım ve onlarsız ben bir hiçim, çünkü bir aksesuar bütün bir kombinin havasını değiştirebilir” diyor.

29 Ağustos 1921’de New York’un Queens bölgesinde Iris Barrel adıyla dünyaya gelen Iris Apfel’in butik sahibi annesi Sadye (Asofsky) Rusya’da, cam ve ayna işi yapan babası Samuel Barrel ise Brooklyn’de doğmuştu. Ebeveyninin tek çocuğu olduğundan, anne ve babası, aile ziyaretlerine her zaman Iris’i de birlikte götürürlerdi. Aşkenaz asıllı büyükanne, küçük Iris’i eğlendirmek için evde bolca bulunan eşarplarla oynamasına müsaade ederdi. “Adeta saplantı halinde rengârenk kumaş parçalarına tutkuyla bağlıydım, onlarla oynamaktan müthiş keyif alırdım” diye anlatıyor o günleri ünlü moda ikonu.

Iris Apfel, New York Üniversitesi’nde sanat tarihi okudu, Wisconsin Üniversitesi’nde de Güzel Sanatlar dersleri aldı. Gençliğinde Women’s Wear Daily dergisinde çalıştı. İllüstratör Robert Goodman’a asistanlık yaptı. Bunun yanı sıra Elinor Johnson’da iç mimarlık yapan Apfel, 1948 yılında Carl Apfel ile evlendi. Birlikte, 1950 yılında Old World Weavers adlı, antik kumaşları birebir yeniden ürettikleri bir tekstil markası kurdular. Apfel halen bu şirkette çalışıyor, stil danışmanlığı da yapıyor.

İş için sürekli seyahat eden Iris Apfel, dünyanın farklı yerlerinden, farklı kültürlere ait kıyafetler aldı ve bu kıyafetlerle gösterişli davetlere katıldı. Hayatı boyunca pek çok tasarım ve restorasyon işi de yaptı. Bu işlerin arasında Beyaz Saray’ın 9 kez yenilenmesi de var. Beyaz saçı, dağınık evi, büyük çerçeveli gözlükleriyle Iris yaşam enerjisi ile dolu biri.

Aralık ayında (2018) 97 yaşına basacak olan moda ikonu Apfel, bir jean pantolona 15 dolardan daha fazla vermeyeceğini, aslında bir moda ikonu olmadığını, çünkü trendleri hiçbir zaman takip etmediğini ve hayatta kendini ifade etmenin çok önemli bir olgu olduğunu düşünüyor ve ekliyor: “Gardırobunda kıyafetleri saklayan, ancak günlük hayatta onları giymeye kıyamayan insanları saçma buluyorum.”

Ünlü moda ikonu, bir ürün alırken denemeye gerek duymadan alışveriş yaptığını, üzerine olmayan kumaşları kesip yastık yapabileceğini söylüyor.

Geçtiğimiz mart ayında (2018) kendisiyle yapılan bir söyleşide Iris Apfel’e ‘Modayı takip etmekle stil sahibi olmanın arasındaki farkın ne olduğu’ sorulduğunda, cevabı şu oldu: “Modayı satın alabilirsiniz, ancak şık ya da stil sahibi olmak farklı bir şey. Stil sahibi olmak öğrenilmez, o içinizde vardır. Şahsiyetinizi ifade etmek çok önemli. Tarzınızda orijinal olmalısınız, ancak orijinal olurken de ölçüyü kaçırmamalı. Bunun için kendinize karşı dürüst olun, kendinizi iyi tanıyın…  Giyindiğim zaman başkaların ne dediği umurumda değil. Ben insanları şoke etmek için giyinmiyorum. Ayrıca belirtmeliyim ki, bu konuda çok şanslıyım, çünkü giyim tarzımı beğenen harika bir insanla evliydim.”

Iris Apfel, 96 yıllık hayatında aldığı kıyafetlerinin çoğunu saklıyor, gardırobundan seçilen parçalar da 2005 yılından beri farklı şehirlerin müzelerinde sergileniyor.

Iris Apfel’i ve harika hayatını Albert Maysles’in yönettiği “Iris” isimli belgeselde izleyebilirsiniz…