Prensler prensesler, kraliçe ve krallar, devler cüceler sihirli aynalar çikolatadan evler ve daha fazlası masallara aittir. Masallar çocuklar için anlatılır ancak büyükler için yazılır. Her masal bir derstir.
Bugün, gelin, hep beraber Walt Disney’in tescilli 12 prenseslerinden bazılarına bir göz atalım. Bakalım hangisi bize neden göz kırpıyor…

Pamuk Prenses kötü kalpli kraliçeye karşı
1812 yılında alman Grimm Kardeşler tarafından derlenen ve bir halk masalı olan Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler masalı 1937 yılında Walt Disney’in en uzun animasyon filmi olarak karşımıza çıkar. 1.488.423 dolar bütçesi ve 416 milyon hasılatı ile ‘En İyi 100 Amerikan Filmi’ listesinde 49. sırayı alır. Kötü kraliçenin ayna ile olan diyalogundan sonra Pamuk Prenses için ölüm fermanı çıkmıştır. Avcı prensese kıyamaz, ormanda onu salıverir. Yedi cücenin yaşadığı eve sığınan Pamuk Prenses onlarla yaşamaya başlar. Ancak kötü kalpli kraliçe bu gerçeği öğrenir öğrenmez Pamuk Prenses’e zehirli bir elma götürür. Elma boğazına takılan prenses artık prensin öpücüğünü beklemektedir. Prens gecikmez ve masal mutlu sona erer.
Bu masalda elma cennetin yasak meyvesini, yedi cüce de toprak hava ateş su ışık gölge ve büyü gibi doğanın içindeki elementleri temsil eder. Büyü ise mucize ile özdeşleştirilir.



Uyuyan güzeller artık uyansın
Uyuyan Güzel masalını duymayan yoktur. 1697 yılında Fransız yazar Charles Perrault’un yazdığı ve Grimm Kardeşlerin derlediği masal, İtalyan şair Giambattista Basile tarafından Ay Güneş ve Taila adı ile derlenmiştir. Walt Disney tarafından bir animasyon filmi olarak piyasaya sürüldüğünde yıl 1959’du. Prenses Aura, Uyuyan Güzelin baş kahramanıdır. Aura, Kral Stefan ile Kraliçe Şeah’ın çocuğudur. Doğum kutlamalarına davet edilmeyen kötü peri Maleficent; Aura’yı, 16 yaşına geldiği zaman parmağına bir iğne batarak ölmesi kehaneti ile lanetler. Aura’yı korumakla görevlendirilen üç peri, prensesi bir köylü kızı olarak yetiştirirler. Ancak lanetten kurtulamazlar. Büyünün bozulması, gerçek aşk Prens Philip’in öpücüğü ile gerçekleşir, mutlu son gene prensesi bulur.
İlk kez gösterime girdiğinde masalın kahramanı Aura, feministlerden eleştiri aldı. Film gişede de başarısızlık gösterince 30 yıl boyunca masalların animasyon filmlerine uyarlanması adeta engellendi. Kadını hiçbir işi olmayan, kolayca kalbi kırılabilen, dış görünüşü ile ilk görüşte âşık olunabilecek, sadece prensini bekleyen biri olarak gösterilmesi günümüz koşullarına uymamakta.




Deniz Kızı Ariel denizlerde savaşıyor
Ve yıllar geçiyor, Walt Disney prensesleri teker teker ortaya çıkıyor. Küçük Deniz Kızı Ariel doğuyor bu kez. Diğerlerinin aksine mücadeleci ve fedakâr. Hans Christian Andersen’in aynı adlı masalından etkilenerek ortaya çıkan yapıt, “insanlar zaten bu hikâyeyi” biliyor endişesini taşımıyor. Küçük Deniz Kızı Ariel 1837’den 1989’a elbette evrim yaşıyor.
Hikâye denizlerde başlıyor. Küçük Deniz Kızı Ariel Kral Triton’un cesur kızıdır. En büyük isteği dünyayı tanımaktır. Ana karaya ayak bastığında Prens Eric’e âşık olur. Karada yaşayabilmek adına cadı Ursula ile hem kendisini hem de babasını tehlikeye atacak bir anlaşma yapar. Yaptığı hiçbir fedakârlık onu sevdiğine kavuşturmaz ve deniz köpüğüne dönüşür.
Bu masalda mutlu sonların olmadığına tanık oluyoruz. Danimarkalı yazar Andersen ile Walt Disney arasında farklılıklar olsa da Deniz Kızı Ariel’in öyküsü bir peri masalından öte bir öykü. İçinde psikolojik olduğu kadar ataerkil toplumun baskıları ve kadınların isyanı dile getiriliyor. Peri masallarındaki mutlu sonun bir türlü gerçekleşmemesi Prenses Ariel’i daha da ilginç kılıyor.
“Hayallerinin peşinden git” mesajı ile karşımıza çıkan Deniz Kızı Ariel, kendini hem su altındaki krallığa yabancı hisseder hem de hayallerindeki dünyaya. Bir dizi zorluklar karşısında yanlış kararlar alır. Hikâye; su altında kalarak korunaklı bir hayat yaşarken dünyaya açılmak ve gerçekler ile yüzleşmek metaforunu dile getiriyor.



Prenses Yasemin ve Aladdin
Disney’in klasikleşmiş animasyonu “Aladdin” parasız bir sokak çocuğunu dile getirir. Prenses Yasemin bu çocuk kadar cesur ve kararlıdır. Dilekleri yerine getirme yeteneğine sahip olan Cin, renkli ve efsanevi bir varlıktır. Aladdin ile olan ilişkisinde, dostluğun gerçek anlamını kavramaya başlar. Prenses Yasemin’in, diğer prenseslerden ayıran birçok özelliği var. Bunlardan bir tanesi Prenses Yasemin’in ana karakter olmayışı, bir diğeri ise serinin ilk Avrupalı olmayan üyesi ve ilk Batı Asyalı prensesi olmasıdır. Bu açıdan bakıldığında, Disney prenseslerinin ırksal çeşitliliğe sahip olduğunu da görürüz. Bu animasyon filmi 1992 yapımıdır.

Mulan soylu değildir.
Mulan, 1998 yılında çekilen Mulan animasyon filminin baş karakteridir. Yaşlanan bir savaşçının tek çocuğu olan Mulan babasının yerine orduya katılarak geleneği ve yasayı hiçe sayar. Cesaretinin yanı sıra kararlılığı ile de ünlenen Mulan, 8. Disney Prensesidir. Ve diğer prenseslere kıyasla ne doğum yolu ile ne de evlilik yolu ile soylu değildir. Çin bakış açısıyla aile ilişkilerindeki derinliği, geleneksel bakış açısını ortaya koyar. Çocuklara asla pes etmemelerini öğütler. Mulan ayrıca cinsiyet rolleri ile sınırlı olmamayı da destekler. On iki prensesin arasında tek Doğu Asyalı prensestir.




Uzun sarı saçları ile Rapunzel
Upuzun sarı saçları vardı. Başının iki yanından sallanan örgüleri ile masallar diyarında yerini almıştı. Adı: Rapunzel’di. Grimm Kardeşlerin yazdığı bu Alman masalı, 2010 yılında Walt Disney Animation Studios tarafından üretilen Karmakarışık filminin konusu oldu. Aynı zamanda Walt Disney’in 10. prensesi olarak Walt Disney Prensesleri arasında yerini aldı. 3D bilgisayar animasyonlu, müzikal macera fantezi komedi filmi, 260 milyon dolar olarak tahmin edilen maliyetle tüm zamanların en pahalı filmlerinden biri olma ünvanını kazanacaktı. Film, dünya çapında 592 milyon dolar hasılat elde etti. Film aynı zamanda 83. Akademi Ödülleri’nde En İyi Orijinal Şarkı da dahil olmak üzere birçok ödüle aday gösterildi.
Gökyüzündeki büyülü bir güneş ışığını saklayan Gothel Ana, bu sihri Corona Krallığının kraliçelerini iyileştirmek için kullanır. Kraliçe altın saçlı bir prenses doğurur. Prensesin saçlarının sihirli olduğunu öğrenen Gothel Ana onu kaçırır ve ormandaki bir kulede büyütür. Kralın muhafızları, Gothel Ana, Rapunzel, yakışıklı hırsız Flynn Rider (nam-ı diğer Eugene) karakterleri arasında geçen macera mutlu sonla biter. Eugene Rapunzel’i gerçek ailesi ile buluşturur ve onunla evlenir. Rapunzel o sarı ve sihirli saçlarıyla masalın ana karakteridir




Merida, özgür prenses
İşte karşınızda Disney’in bir diğer prensesi Prenses Merida…
Kraliçe Elinor ile Kral Fergus’un kızı olan Prenses Merida, görgü kurallarına uymayan aşırı tavırları ile erkeksi, haylaz, gürültücü, düşünmeden hareket eden bir karakterdir. Sosyetenin ondan beklentilerinin tersine isyankâr ve inatçıdır. Krallığın ormanlarında dolaşır, okçulukla ilgilenir ve at sürer. Babasının bir doğum günü hediyesi olan ok onun vazgeçilmez bir parçası olur.
Merida, toplumsal cinsiyet ayrımını kabul etmeyen, klasik Disney Prenseslerinden farklı olarak kırmızı dağınık saçlı, yüzünde çilleri olan ve seyirciye yepyeni bir prenses algısı sunan bir kişiliktir. Bu bağlamda kusurları ve mükemmel olmama çabası ile Prenses Merida halktan biridir. Anne ve babasının onu bir prenses kişiliğine sokma çabaları ve Merida’nın buna direnme şekli yer yer düşündürücü, yer yer komik bir macera gibidir. Ormandan aldığı sihirli keki annesine yedirerek onu bir ayıya dönüştürür. Bu hatayı düzeltmek için ne yapması gerektiğini düşünürken büyücü şu cümleyi söyler “Gururla yok ettiğin bağı yenile.” Büyücünün söz ettiği bağ, bir anlamda anne kız arasındaki iletişim bağıdır. Doğduğu coğrafyadaki kadınlar gibi olmayan ve başkaldıran Merida, değişimin büyülerle değil cesaret ve inanç ile mümkün olabileceği mesajını izleyiciye verir.




Prenses Moana’nın kalbi okyanus için atıyor
Disney prensesi Moana, Polinezya’nın cennet adalarından birinde bir kabile şefinin biricik kızıdır. Moana’nın kalbi okyanus için atar. Baba yaşadığı tehlikeleri düşünerek kızını okyanustan uzak tutar. Moana Disney prenses listesine giren en son prensestir. Bu kez dünyamızın en bilinmedik noktalarından birinden bize ulaşır. Esen rüzgâr, vahşi dalgalar Prenses Moana’nın yaşamının içindedir.

Kaynakça:
https://www.milliyet.com.tr
https://www.disney.com.tr
https://wikipedia.org
https://masallarlabuyu.com
https://kısamasallar.com