2024 Nobel Ekonomi Ödülünü, “kurumların oluşumu ve refaha etkilerine” ilişkin olarak yaptıkları çalışmalarından dolayı Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Prof. Dr. Simon Johnson ve Prof. Dr. James Robinson kazandı. 11 milyon İsveç kronu olarak belirlenen ödülün, kazananlar arasında eşit olarak paylaştırılacağı belirtildi.
ABD’nin en önde gelen üniversitelerinden MIT’de öğretim üyeliği yapan Prof. Daron Acemoğlu, Orhan Pamuk (2006 - Edebiyat) ve Aziz Sancar’ın (2015 - Kimya ) ardından Türkiye’ye Nobel ödülü kazandıran üçüncü isim oldu.
Ekonomi Bilimleri Ödülü Komitesi Başkanı Jakob Svensson açıklamasında, “Ülkeler arasındaki gelir farklılıklarını azaltmak, zamanımızın en büyük zorluklarından biridir. Ödül sahipleri, bunu başarmak için toplumsal kurumların önemini gösterdiler,” dedi.
Acemoğlu, ödülün açıklanmasının ardından düzenlenen basın toplantısında, “İyi bir kariyere sahip olmayı hayal ediyorsunuz ama bu ödül, bunun da ötesinde bir şey” ifadelerini kullandı.
Daron Acemoğlu kimdir
Hukukçu Kevork Acemoğlu ile şair ve edebiyatçı İrma Acemoğlu’nun oğlu olan Daron Acemoğlu 1967 yılında İstanbul'da doğdu. İlköğrenimini Aramyan Uncuyan Ermeni İlkokulu’nda tamamladıktan sonra 1986’da Galatasaray Lisesi’nden mezun oldu. Lisans derecesini İngiltere’nin York Üniversitesi’nde Matematiksel Ekonomi ve Ekonometri Bölümü’nde (1989) tamamladı; yüksek lisans (1990) ve doktora (1992) derecelerini London School of Economics’ten aldı. 1992-1993 yılları arasında aynı okulda ders verdi. 1993’ten itibaren akademik kariyerine ABD’de MIT’de devam etmektedir.
Utrecht, Bilkent, Bath, Boğaziçi ve Atina üniversiteleri ile Paris’teki Ecole Normale Supérieure tarafından fahri doktor unvanıyla ödüllendirilen Acemoğlu’na 2019 yılında MIT tarafından, üniversitede bir öğretim üyesine verilebilecek en yüksek unvan olan ‘Enstitü Profesörü’, 2021 yılında İngiliz Akademisi tarafından ‘Onur Üyesi’ unvanı verildi.
Acemoğlu’nun, siyaset bilimci James A. Robinson’la birlikte yazdığı “Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik Kökenleri” (2006) ve “Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri” (2012) adlı eserleri çok sayıda ödüle değer görüldü.
Klasik büyüme ve kalkınma teori ve modellerine farklı bir perspektifle yaklaşımı nedeniyle Sosyal Bilimler dalında 2013 yılı T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’nün, Acemoğlu’na verilmesi uygun görüldü ve 24 Aralık 2013’te gerçekleşen törende ödülü Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından verildi.
2021 yılı itibarıyla IDEAS/RePEc araştırma veri tabanına göre, dünyadaki en çok alıntı yapılan ilk 10 ekonomist arasında yer alan Acemoğlu halen, Review of Economics and Statistics ve Journal of Economic Growth dergilerinin yardımcı editörlüğünü yürütmekte. Bilim Akademisi üyesi olan Acemoğlu, oyun ve optimizasyon teorisi üzerine yaptığı araştırmalarıyla tanınan Asuman Özdağlar ile evli ve çiftin Arda ve Aras adlarında iki erkek çocuğu var.
Kaynak:
Odatv / T24