YORUM – Evren Hergül


Bir İngilizce sözcük olan “prohibition”; yasak, yasaklama anlamındadır, aynı zamanda ABD’de 1920-1933 yılları arasında uygulanmış olan içki yasağını ifade eder.

Sanayi Devrimi sürecinde işçi olmak isteyen kişiler kentlere göç etti ve fabrikalarda çalışmaya başladı. Kentte yeni bir hayata başlayan bu grubun tek eğlencesi, mesai sonrası bara gitmek ve içki içmekti. Aşırı alkol tüketimi sosyal ve tıbbi sorunlara neden oldu.

İçki karşıtı eylemler
Dinî gruplar ve bazı kadın toplulukları içki karşıtı eylemlere başladı. Protestanlar; içki karşıtları “kurular” ve içki serbestisini savunan “ıslaklar” olmak üzere iki gruba ayrıldı. “Kurular” içkinin yasaklanmasını savunurken, “ıslaklar” devletin ahlakı tanımlayamayacağını savundu. 19. Yüzyıl sonlarında bazı eyaletlerde içki yasağı uygulanmaya başladı. Takvimler 1919 yılını gösterdiğinde Volstead adlı yasa çıkartıldı, yasaya göre tüm ülkede içki üretimi, satışı ve dağıtımı yasaklandı. Yasak 1920’de ABD genelinde uygulanmaya başladı. Yasağın uygulanmasıyla birlikte mafya içki kaçakçılığı ve satışına odaklandı. Yasak öncesi kumar ve hırsızlık üzerinden para kazanan illegal gruplar, kaçak içki üzerinden milyonlarca dolar elde etti. İçki yasağı döneminin önde gelen mafya liderlerinden biri Alphonse Capone’du.



Mafya lideri Alphonse Capone
Capone, Napoli’den Birleşik Devletler’e göç eden bir ailenin çocuğu olarak 1899 yılında dünyaya geldi. Kısa sürede sonlanan öğrenim hayatından sonra çeşitli çetelerde yer aldı. Yıllar içinde ABD’nin en tanınmış mafya liderlerinden biri haline geldi. Prohibition döneminde içki kaçakçılığı ile büyük bir yükseliş gösterdi. Lakabı İngilizce Scarface / yaralı yüz idi. 



Al Capone’un suç dolu yaşam öyküsünün sinemadaki ilk yansıması 1932 yapımı, yönetmenliğini Howard Hawks’un yaptığı “Scarface: The Shame of a Nation” filmi oldu. Brian De Palma’nın yönettiği, Al Pacino’nun başrolde bulunduğu 1983 yapımı “Scarface” filmi ise Capone temalı ikonik prodüksiyonlardan biriydi. De Palma’nın 1987 yapımı bir başka filmi “Untouchables” da Capone’un yaşamını ele alıyordu.