İngiliz Sarayında, Kraliçe Elizabeth’i tamamlayan, onunla hayatı paylaşan eşi Prens Philip, 9 Nisan 2021’de vefat etti. 99 yaşındaydı. Yirmi binden fazla faaliyette İngiliz çıkarlarını koruması, hayır kurumlarına başkanlık etmesi, sporcu yönü, İngiliz çocuklarını açık havada spor faaliyetlerine teşvik etmesi, ve ayrıca yaptığı şakalar ve gaflarla tanınıyordu.


Kraliçe Elizabeth ve Prens Philip, 70. evlilik yıllarını kutlarken, 2017 

Yaptığı gaflarla da tanınıyordu
Liste çok uzun, ama gaflarından biraz örnek vereyim: 1986’da yaptığı bir Çin ziyaretinde İngiliz öğrencilere, “Burada çok kalırsanız, gözleriniz çekik olur” demişti. Başka bir sefer ise, “Bir şey dört ayaklıysa ama sandalye değilse, kanatları varsa ama uçak değilse, ya da suda yüzüyorsa ama denizaltı değilse, o zaman Çinliler onu yer” demişti. 1995’te İskoçya’dayken, bir sürücü kursu hocasına, “İnsanların araba kullanırken içki içmesine nasıl engel oluyorsunuz?” diye sormuştu. 1998’de, Papua Yeni Gine’de doğa gezisinden dönen bir İngiliz’i, “Aferin, demek ki seni yiyememişler” diyerek kutlamıştı.


Prens Philip, Nelson Mandela ile, 2000

2001’de Sir Elton John’u, altın rengi Aston Martin arabasıyla ilgili olarak “Ha, o korkunç arabanın sahibi sen misin? Ben de saraya gelip giderken görüp merak ediyordum” diyerek şaşırtmıştı. 2002’deki bir Avustralya ziyaretinde yerli halk Aborjinlere “Birbirinize hâlâ mızrak atıyor musunuz?” diye sormuştu. 2003’te Kraliçe ile ziyarette bulundukları Nijerya’da geleneksel kıyafetler giyen Nijerya Kralı’na, “Yatmaya hazırlanıyor gibi görünüyorsunuz” demişti. İnsanları rencide edecek davranışlardan kaçınan bir kişi değildi. 2001’de hayalinin astronot olup uzaya gitmek olduğunu söyleyen 13 yaşındaki bir çocuğa uzaya gitmek için fazla şişman olduğunu söylemiş. Kraliçe’yi güldürür, buna karşılık sabrını denemeyi severmiş. 1953’te, Kraliçe’nin taç giyme töreninden hemen sonra ona, “Bu şapkayı da nereden buldun?” diye takılmış. Kızı Prenses Anne’in atlara olan merakıyla ilgili olarak, “Yellenmiyorsa ve saman yemiyorsa, kimse onun ilgisini çekmez” demiş. Gelini York düşesi Sarah’ın yatak odası dekorasyonu planlarını, “Bir fahişenin yatak odasına benziyor” diye nitelemiş. 2009’da kendisi ile ilgili olarak, “Anayasal hükümler gereği, aslında ben yokum” dediği de varmış. 1988’de, ölümünden sonra öldürücü bir virüs olarak yeniden doğmak istediğini söylemiş. Böylece Dünyadaki nüfus problemini (insanların aşırı kalabalığını) çözecekmiş. Gaflarının ırkçılık ya da anlayışsızlıktan ziyade tuhaf mizah anlayışından kaynaklandığını düşünenler var. Kimse hakkında duygularını belli etmeyen Kraliçe, beraber dört evlat yetiştirdiği Prens Philip için “Benim arkamdaki kayadır, ben ondan kuvvet alırım” demiş zamanında.


Prenses Alice ve küçük Philip, Yunanistan’dan sürgün edildikten kısa bir süre sonra 

Renkli bir hayat
Seveni ve sevmeyeni vardı, ama kimse çok renkli bir insan olmadığını söyleyemez. 1921’de Korfu Adası’nda doğmuş, yaklaşık bir yüzyılı kapsayan yaşamı, Yunanistan ve Danimarka Prensi olarak başlamıştı. Babası bir Yunan komutanıydı. Türklerin Yunanlıları Kurtuluş Savaşı’nda yenmesinin ardından, Cunta hükümeti babasını savaşın kaybedilmesinde rolü olduğu gerekçesi ile suçlu bulmuş, ve ailece Yunanistan’dan sürülmüşlerdi. Annesi Alice ve babası Andrew hiçbir zaman boşanmadılarsa da ayrıldılar. Babası başka bir kadınla yeni bir hayat kurdu. 1930’da Philip henüz 8 yaşındayken annesi bir sinir krizi geçirdi ve psikiyatri kliniğine yatırıldı, Philip’i annesinin akrabaları yetiştirdi. Alice nihayet akıl hastanelerinden kurtulduğunda iyice dindarlaşacak, hatta II. Dünya savaşından sonra Martha ve Mary Hristiyan Kardeşliği isimli bir kilise ve bir yetimhane kuracaktı. Alice, II. Dünya Savaşı sırasında ölüm tehlikesi pahasına evinde bir Yahudi aileyi saklamış ve ölümünden sonra İsrail tarafından “Uluslararası Dürüst” unvanı ve İngiltere tarafından “İngiliz Holokost Kahramanı” unvanı ile onurlandırılmıştır. Buna karşılık Philip’in Almanlarla evlenen kız kardeşlerinin çoğu eşleriyle birlikte Nazi olmuş.


Genç Philip, Gordonstoun okulunda öğrenciyken. Prens Philip oğlu Prens Charles’ı da bu okula gönderdi.
Prens Philip bu okulu ve yöneticisi Hahn’ın çalışmalarını çok sevmiş, İngiltere’de gençler için Edinburg Dükü Spor Ödülleri programını düzenlerken, Hahn’ın fikirlerinden yararlanmıştır.

Philip ise, ergenliğinde önce Almanya’da Salem Şatosu okulunda (Schule Scholl Salem) okumuş, sonra okulun, Nazileri şiddetle eleştiren Yahudi başöğretmeni Kurt Hahn’ın 1933’te Almanya’yı terk edip İskoçya’da Gordonstoun okulunu açması üzerine, Hahn’ı takip edip eğitimine İskoçya’da devam etmiştir. Arkasından, İngiltere’de Deniz Harp Akademisi’ni bitirip, İngiltere Deniz Kuvvetleri’nde yükselmiş.


Kraliçe Elizabeth ve Prens Philip’in düğünü, 1947

Elizabeth çocukluğunda gönlünü kaptırdı
Elizabeth, henüz çocukluğunda tanışıp gönlünü kaptırdığı eşi ile 1947 yılında evlenmiş. Kendisi 21, Philip 26 yaşındaymış. Philip başka ülkelerle ilgili unvanlarını bırakıp, “Edinburg Dükü” unvanını almış. Düğünden sonra Donanmadaki kariyerine devam edip Malta'da görevlendirilmiş. Çift kısa bir süre de olsa, Donanmadaki diğer asker ailelerine benzer bir hayata sahipmiş. 1952 yılında babasının ölümü üzere tahta geçen Elizabeth’e eşlik eden Philip, çok sevdiği seçkin deniz subaylığı kariyerini sonlandırmak zorunda kalmış. Ancak hiç pasif olmamış, Sarayda pek çok değişikliğe sebep olmuş. Sonradan adı Dünya Doğayı Koruma Vakfı’na (WWF) dönüşecek Dünya Doğal Yaşamı Koruma Vakfı için çalışmış. Sanayi dünyasına ilgi göstermiş. Fabrikaları gezmiş ve şimdi Çalışma Vakfı olarak bilinen Sanayi Cemiyeti’nin başkanlığını yapmış.


Prens Philip, Marmaris’te su kayağı yapıyor, 1951

Hayatı boyunca spora ilgi duymuş. Yelken yapmış; kriket, polo oynamış; Uluslararası Binicilik Federasyonu’nun yıllarca başkanlığını yapmış. 143 ülkede çeşitli faaliyetlerde bulunmuş. Başbakan Tony Blair’in eşi, 2012 Olimpiyatlarının İngiltere’de yapılacağını ona müjdelediğinde, “Ben çok yaşlıyım, görmeyeceğim ki” demiş, ama gördü ve öteye geçti.
Günahıyla, sevabıyla, bu Dünyadan bir Prens Philip geçti. Allah rahmet eylesin, toprağı bol olsun.

Kaynaklar:
https://en.wikipedia.org/wiki/Prince_Philip,_Duke_of_Edinburgh
https://en.wikipedia.org/wiki/Princess_Alice_of_Battenberg
https://edition.cnn.com/2021/04/09/uk/prince-philip-outbursts-legacy-intl-gbr-cmd/index.html
https://www.bigissue.com/latest/prince-philip-a-life-of-quotes-from-the-controversial-consort/
https://www.abc.net.au/news/2021-04-10/elizabeth-and-philip-a-love-story-that-lasted-for-the-ages/100060540
https://www.bbc.com/news/uk-42651950
https://www.newsweek.com/prince-philip-quotes-royal-dead-99-1582342
https://abcnews.go.com/Entertainment/wireStory/prince-philip-husband-queen-elizabeth-ii-dies-aged-76967713