“Maman Je T’aime” adlı kitabım başı ucu kitabımdır. Bana annemin yadigârıdır. Jean-Claude Lattès’in bu eseri sanatçı, yazar ve şairlerin, annelerine yazdıkları mektuplardan oluşur. Sanata, plastik sanatlara yaptığı katkıları ile başarılı özgün Van Gogh, tedavi gördüğü (maison de santé) hastaneden yazmıştı annesine…

Aralık 1989

Pek sevgili annem;

Size yeniden “Bonjour” diyorum. Bu yıl, sene sonu vesilesi ile, her daim unutsam da, yazabiliyorum. Bir yıl evvel rahatsızlandım. Benim için zor da olsa, iyileşip, iyileşmediğimi anlamamaktayım.

Sık sık geçmişimle ilgili suçluluk duygusu ile kıvranıyorum. Hastalığımın, kendi hatam olduğunu anlıyor ve bir şekilde yanlış yaptıklarımı, nasıl düzeltebilirim kaygısı benliğimi kemiriyor. Elbette, mantık yürütmek ve yılları düşünmek, beni eskisinden fazla yormaktadır.

İşte o hislerle sizleri ve geçmişimizi düşünüyorum.

Siz ve “Ра” (babam) benim için çok kıymetlisiniz, sizleri düşünüp anıyorum. Kardeşim Theo, babamla nasıl ilgilendi nasıl yardımcı oldu ve sevdi, takdir ettim. Theo, babam dönünce, beni Paris’e çağırdı kendini feda ederek, tam bir ağabey oldu. Mutluyum onun için, nihayet eşine rastladı, ve evlendiler, bebek beklemekteler.

Hastalığımın başında, özel bir bakıma muhtaç olduğumu bilemedim. Tedavi olmayı kabullenememiştim. Bugün, çok evvelki yıllarda gerçekleştirmem gerektiğini idrak etmekteyim. Değil mi ki yanılmak her insana has değil, ama ben Theo değilim, zor bir karaktere sahibim.

Fransız yazarın dediği gibi:

Tüm ressamlar biraz rahatsız ve delidirler! Kabulümdür, sanat insanı distrait (dalgın) ve absent kılar... Bu konuda söylenecek çok söz olsa da ...


Anne, burada, sakin bir ortamda, hiçbir sorumluluğum olmadan, çalışmalarımı sürdürüp kendimi mutsuz hissetmiyorum... Şu sıralar, tablomda yüce bir dağ ve yolu, küçük bir dere yatağı, suyun rahatlatıcı akışında, taşların rengi lila, gris ve pembe.

Güney Fransa’da güneş harika, doğa çok, bol ışıklı. Paris’te empresyonist görüşlü biz sanatçılar daha renkli bir palete sahibiz, Hollanda da eskiden yapılanlardan çok farklı. Mesela ressam Schelfhout’un tabloları. Ve siz yaşlı Van der Sande Backuysen, bilir ve tanırsınız! Her şeye rağmen, değişik bile olsa geçmiştekiler ile insanların sanata bakış düşünceleri değişmedi, biri diğerinden akıyor sanki.

Umarım Theo size, son yaptığım etütlerimi ulaştırmıştır.

Şu günlerde yine büyük boyutta tablo, çalışmamda, zeytin toplayan kadınların ağaç gölgesinde, yeşil, gri renkleri toprak renklerini, vs! beğeneceksiniz sizlere göndereceğim, kuruması vakit alıyor, yağlıboyanın anne!

Sizlere güzel günler, ve yeni yıl ve Noelinizi kutlar, kucaklarım sanal olarak.

Vincent

* 31 Mayıs 2022’de kaybettiğimiz Esti Saul’u sevgiyle anıyoruz.