Kısa bir zaman evvel İsrail’de Arkeologlar küçük ancak heyecan verici bir eser buldular. Bu, MÖ 1200 veya daha öncesine ait olduğuna inanılan, kurşunla erken dönem İbranice yazılmış, lanetler ve Tanrı’nın adını içeren küçük, katlanmış bir tablet idi.
Foto: Roi Hadi
Tablet “Lanet Muskası” olarak adlandırıldı ve yaşı, bilim adamlarını hayrete düşürdü. Eğer tahmin edilen yaş doğruysa, bu onu İsrail’de bugüne kadar bulunan en eski alfabetik İbrani yazısı örneği ve aynı zamanda İsrail’in Tanrısı’nın adının yer aldığı en eski yazı metni haline getirecek. Bu da Yahudilerin, İbrani dili ve İsrail’in Tanrısı ile, daha evvel tarihçilerin düşündüğünden çok daha eski bir bağlantı olduğunu kanıtlıyor. Daha önce pek çok kişi, İsrail halkının o dönemde okuryazar olmadığını ve Tevrat’ın bu kadar erken yazılmış olamayacağını varsayıyordu.
Bu heyecan verici bulgu, İbranice yazının zaten kullanımda olduğunu ve hatta dinî öğeleri ve Tanrı’nın adını yazmak için kullanıldığını gösteriyor.
Muska, İsrail’in Samiriye bölgesindeki Ebal Dağı’nda bulundu. Burası, Tevrat’ın Tesniye (Devarim) kitabında ve aynı zamanda Yeşu kitabında, sunağın bulunduğu ve lanetlerin dağıtıldığı yer olarak anıldığı bölgedir. “Lanet Muskası / Tableti”, Tevrat’ta betimlenen lanet törenlerinin bir parçası olabilir. Anı zamanda bölgenin gerçekten de tarihsel olarak lanetlerle ilişkili olduğunu onaylıyor gibi görünüyor.
Tabletin içindeki yazı şu şekilde tercüme edilmiştir:
“Lanetli, lanetli, lanetli - Tanrı YHWH tarafından lanetlendi. Lanetli öleceksin. Lanet olsun, kesinlikle öleceksin. YHWH tarafından lanetlendi - lanetli, lanetli, lanetli.”
Bu eşsiz “lanet muskası”, İsrail’de ve Yahudilerin tarih boyunca yaşadığı diğer yerlerde yapılan kazılarda keşfedilen birçok nimet ve şifa tılsımının büyüleyici bir “zıddı”dır. Bu heyecan verici bulgunun en büyük önemi, Yahudi halkı ile İsrail topraklarındaki uzun tarihi arasında ve yine Yahudi halkı ile Tanrı, Tevrat ve İbraniceyle aralarında somut bir fiziksel bağlantı sağlamış olmasıdır.
Kaynak:
Evelina G, The Judaica WebStore Blog, 11 Mayıs 2022
Foto: Roi Hadi
Tablet “Lanet Muskası” olarak adlandırıldı ve yaşı, bilim adamlarını hayrete düşürdü. Eğer tahmin edilen yaş doğruysa, bu onu İsrail’de bugüne kadar bulunan en eski alfabetik İbrani yazısı örneği ve aynı zamanda İsrail’in Tanrısı’nın adının yer aldığı en eski yazı metni haline getirecek. Bu da Yahudilerin, İbrani dili ve İsrail’in Tanrısı ile, daha evvel tarihçilerin düşündüğünden çok daha eski bir bağlantı olduğunu kanıtlıyor. Daha önce pek çok kişi, İsrail halkının o dönemde okuryazar olmadığını ve Tevrat’ın bu kadar erken yazılmış olamayacağını varsayıyordu.
Bu heyecan verici bulgu, İbranice yazının zaten kullanımda olduğunu ve hatta dinî öğeleri ve Tanrı’nın adını yazmak için kullanıldığını gösteriyor.
Muska, İsrail’in Samiriye bölgesindeki Ebal Dağı’nda bulundu. Burası, Tevrat’ın Tesniye (Devarim) kitabında ve aynı zamanda Yeşu kitabında, sunağın bulunduğu ve lanetlerin dağıtıldığı yer olarak anıldığı bölgedir. “Lanet Muskası / Tableti”, Tevrat’ta betimlenen lanet törenlerinin bir parçası olabilir. Anı zamanda bölgenin gerçekten de tarihsel olarak lanetlerle ilişkili olduğunu onaylıyor gibi görünüyor.
Tabletin içindeki yazı şu şekilde tercüme edilmiştir:
“Lanetli, lanetli, lanetli - Tanrı YHWH tarafından lanetlendi. Lanetli öleceksin. Lanet olsun, kesinlikle öleceksin. YHWH tarafından lanetlendi - lanetli, lanetli, lanetli.”
Bu eşsiz “lanet muskası”, İsrail’de ve Yahudilerin tarih boyunca yaşadığı diğer yerlerde yapılan kazılarda keşfedilen birçok nimet ve şifa tılsımının büyüleyici bir “zıddı”dır. Bu heyecan verici bulgunun en büyük önemi, Yahudi halkı ile İsrail topraklarındaki uzun tarihi arasında ve yine Yahudi halkı ile Tanrı, Tevrat ve İbraniceyle aralarında somut bir fiziksel bağlantı sağlamış olmasıdır.
Kaynak:
Evelina G, The Judaica WebStore Blog, 11 Mayıs 2022
