Chohreh Feyzdjou, Eylül 1955’de, Tahran’da, aydın bir Yahudi ailede doğdu. Babası soyadını Cohen’den, Pers halkı için daha yaygın bir soyadı olan Feyzdjou’ya değiştirmişti. Chohreh, 1975’te 20 yaşındayken Paris’e taşındı. École nationale supérieure des Beaux-Arts’ta sanat eğitimini tamamladı; burada ayrıca Kabala ve Sufilik konularını öğrendi. 1996’daki zamansız ölümü, Avrupa’daki büyük müzelerde henüz yeni sergilenmeye başlayan benzersiz çalışmalarının da aniden sonlanmasına neden oldu.
Feyzdjou, 1990’ların başında, atölyesinde muhafaza ettiği çok sayıda eseriyle adını duyurdu; bunların arasında, bazıları siyah bir pigment tabakasıyla kaplanmış çizimleri ve tabloları da vardı. Çalışmaları özenle kataloglanmış, kutularda, cam kavanozlarda ve sandıklarda saklanmış ya da naylona sarılmış, tüplere konmuş, raflara ya da masalara, çekmecelere yerleştirilmişti. Her biri, “Chohreh Feyzdjou Ürünü” etiketini taşıyordu. Bunların muhafaza şekli adeta, Orta Doğu’daki bakkallarda ya da pazarlarda bulunabilecek, mallarla dolu tezgâhları çağrıştırıyordu. Feyzdjou, tüketim toplumu ve sanat piyasası üzerine ironik bir şekilde düşünerek, ürünlerini ucuz malzemelerden yaratmış, karanlığa bürünmüş gibi hepsini siyah pigmentle kaplamıştı.
Feyzdjou’nun çalışmaları bariz bir şekilde, “yer değiştirme, sürgün ve göç hafızası” temalarıyla işaretlenmiş olsa da, ticari kodları ve sanatçının sınıflandırma sistemlerini kullanış şekli, sanatın pazarla olan bağlantılarının ikircikli ve paradoksal doğasının araştırılmasını ve sorgulanmasını da önermekte.
“Homme à demi allongé”, kâğıt üzerine çizim, 20,6 x 27,2 cm, Centre National des arts plastiques, CAPC Çağdaş Sanat Müzesi, Bordeaux 2003
Sanatın kendisi de dahil olmak üzere, her şeyin bir “ürün” haline geldiği bir dünyada Feyzdjou, yapıtlarını bir “örtü”nün altında saklamış ve korumuş, aynı zamanda tüm üretim biçimlerinin ortak kaderini görünür kılmış ve ironisini vurgulamıştır.
Sosyal ve kültürel işleyiş ile ilgili eleştirisi en radikal olanlar arasındaydı. 1994 yılında Otterlo’daki (Hollanda) Kröller-Müller Müzesi’nde, Bu sergiyle aynı fikirde değilim, katılmıyorum başlığı altında, kararttığı 39 tablosunu bahçeye gömdü. Aynı yıl Jeu de paume’de bir sergi açtı. 1995 yılında, ölümünden birkaç ay evvel, Paris’te, eserlerinin tamamını bir araya getirmek ve “satmak” için “Chohreh Feyzdjou’nun Butik Ürünleri” adlı bir dükkân açtı.
2002 yılında, Feyzdjou fonu’nun tamamı, Centre National des Arts Plastiques tarafından Devlet adına satın alındı. 2003’ten beri bu fonun emanetçisi konumunda olan Bordeaux’daki çağdaş plastik sanatlar merkezi, 1971’den 1996’ya kadar olan süreçte yapılmış 300’den fazla çizimin yanı sıra daha önce görülmemiş, kumaştan mamul heykellerden oluşan bir seti kataloglamıştır. Bu, yeni bulunan eserlerden oluşan koleksiyon, 2007 yılında CAPC’de retrospektif bir sergi ile sanatseverlerle buluştu.
Kaynak:
https://awarewomenartists.com/ -Évelyne Jouanno http://universes-in-universe.de/car/documenta/11/frid/e-feyzdjou.htm https://www.wikidata.org/wiki/Q1075732
Feyzdjou, 1990’ların başında, atölyesinde muhafaza ettiği çok sayıda eseriyle adını duyurdu; bunların arasında, bazıları siyah bir pigment tabakasıyla kaplanmış çizimleri ve tabloları da vardı. Çalışmaları özenle kataloglanmış, kutularda, cam kavanozlarda ve sandıklarda saklanmış ya da naylona sarılmış, tüplere konmuş, raflara ya da masalara, çekmecelere yerleştirilmişti. Her biri, “Chohreh Feyzdjou Ürünü” etiketini taşıyordu. Bunların muhafaza şekli adeta, Orta Doğu’daki bakkallarda ya da pazarlarda bulunabilecek, mallarla dolu tezgâhları çağrıştırıyordu. Feyzdjou, tüketim toplumu ve sanat piyasası üzerine ironik bir şekilde düşünerek, ürünlerini ucuz malzemelerden yaratmış, karanlığa bürünmüş gibi hepsini siyah pigmentle kaplamıştı.
Feyzdjou’nun çalışmaları bariz bir şekilde, “yer değiştirme, sürgün ve göç hafızası” temalarıyla işaretlenmiş olsa da, ticari kodları ve sanatçının sınıflandırma sistemlerini kullanış şekli, sanatın pazarla olan bağlantılarının ikircikli ve paradoksal doğasının araştırılmasını ve sorgulanmasını da önermekte.
“Homme à demi allongé”, kâğıt üzerine çizim, 20,6 x 27,2 cm, Centre National des arts plastiques, CAPC Çağdaş Sanat Müzesi, Bordeaux 2003
Sanatın kendisi de dahil olmak üzere, her şeyin bir “ürün” haline geldiği bir dünyada Feyzdjou, yapıtlarını bir “örtü”nün altında saklamış ve korumuş, aynı zamanda tüm üretim biçimlerinin ortak kaderini görünür kılmış ve ironisini vurgulamıştır.
Sosyal ve kültürel işleyiş ile ilgili eleştirisi en radikal olanlar arasındaydı. 1994 yılında Otterlo’daki (Hollanda) Kröller-Müller Müzesi’nde, Bu sergiyle aynı fikirde değilim, katılmıyorum başlığı altında, kararttığı 39 tablosunu bahçeye gömdü. Aynı yıl Jeu de paume’de bir sergi açtı. 1995 yılında, ölümünden birkaç ay evvel, Paris’te, eserlerinin tamamını bir araya getirmek ve “satmak” için “Chohreh Feyzdjou’nun Butik Ürünleri” adlı bir dükkân açtı.
2002 yılında, Feyzdjou fonu’nun tamamı, Centre National des Arts Plastiques tarafından Devlet adına satın alındı. 2003’ten beri bu fonun emanetçisi konumunda olan Bordeaux’daki çağdaş plastik sanatlar merkezi, 1971’den 1996’ya kadar olan süreçte yapılmış 300’den fazla çizimin yanı sıra daha önce görülmemiş, kumaştan mamul heykellerden oluşan bir seti kataloglamıştır. Bu, yeni bulunan eserlerden oluşan koleksiyon, 2007 yılında CAPC’de retrospektif bir sergi ile sanatseverlerle buluştu.
Kaynak:
https://awarewomenartists.com/ -Évelyne Jouanno http://universes-in-universe.de/car/documenta/11/frid/e-feyzdjou.htm https://www.wikidata.org/wiki/Q1075732
