Sofralarımızda baş tacı ettiğimiz meyvelerin, sağlıklı ve uzun ömürlü bir yaşamın kapısını araladığını hepimiz biliyoruz. Zengin mineral ve vitamin kaynağı olarak ön plana çıkan meyvelerin, insan vücudunun ihtiyacı olan birçok farklı desteği sağladığını ve birçok hastalığa iyi geldiğini sağlık sayfalarında her gün okuyoruz. Ancak, meyvelerin insan sağlığına bu yararlarından başka gizli mesajları olduğunu biliyor muydunuz?

Lucia Impelluso Nature and Its Symbols başlıklı kitabında meyvelerin bu gizli mesajlarını anlatıyor. Gelin birlikte yakından çok iyi tanıdığımız meyvelerin verdikleri mesajlarını deşifre edelim.

PORTAKAL
Portakal’ın, birçok kültürde cenneti ve kefareti temsil ettiği düşünülür ve birçok resimde İsa’nın elinde elma yerine portakalın yer aldığı görülür. Kitab-ı Mukaddes’te Portakal ağacının yapraklarının hiç düşmediğinden söz edilir. Portakal ağacının beyaz çiçekleri saflık ve iffetin sembolü olup, gelin başları süslemelerinde kullanılıyor. Mitolojide Jupiter düğün hediyesi olarak karısı Juno’ya birkaç Portakal ağacı vermiş.



Albrecht Dürer, "Virgin and Child with a Pear"
ARMUT
Neolitik zamandan beri var olan bu meyve, formundan dolayı tanrıça Venüs ile anılmıştır. Tarihçi Pausanias, Venüs heykellerinin Armut ağacı tahtasından yapıldığını yazar. Tatlı tadı da Erdem’in nitelikleriyle bağdaştırılır.

AYVA
Aşkın ve doğurganlığın sembolü olarak görülen Ayva, tarihçi Plutarch’ın yazdıklarına göre, Atina’da gelinlere gerdeğe girmeden önce bir Ayva yemeleri tavsiye edilirmiş. Bir panzehir niteliğe sahip olduğu varsayılarak, İsa’nın elinde gözüken Ayva bir dirilişi de temsil edebiliyor bazı resimlerde.

ERİK
Yunan bilgini Athenaeus, yazılarında Yunan atletlerinin yarışmalarda Erik dalları ile taçlandırıldıklarını anlatır.
Hristiyanlıkta Erik sadakatin bir sembolü olarak algılanıyor. Rengine göre değişik anlamlar yüklenebiliyor. Örneğin koyu renkteki Erikler, İsa’nın tutku ve ölümünü, sarı renkte olanlar İsa’nın iffetini, kırmızılar ise onun hayırseverliğini simgeliyor. Erik meyvesi, Madonna / Meryem ve İsa’nın tablolarında sıklıkla rastlanan bir ögedir.




Hugo van der Goes, "Fall and Redemption of Man"
ELMA
Elma birçok kültürde cennette işlenen ilk günah ile ilişkilendirilir. Havva yasak meyveyi Adem’e verir ve cennetten kovulurlar. O zamandan beri Elma insanın düşüşünü temsil eder. Bazı tablolarda İsa’nın veya Meryem Ana’nın ellerinde görülen Elma, kurtuluşun ve kefaretin sembolü olarak da görülebiliyor.

SALATALIK
Hristiyanlıkta, günah ve cehennem azabını simgeler çoğunlukla Salatalık. Bu düşünce de İsaiah Peygamberin söylediği bir cümleden kaynaklanıyor: “Siyon’un kızı bağda bir çardak, salatalık tarlasında bir kulübe, kuşatılmış bir şehir gibidir.” Madonna’nın / Meryem’in etrafı günahla çevrilmiş olmasına rağmen saflığını koruyabilmiştir.

ŞEFTALİ
İran’dan Büyük İskender tarafından Avrupa’ya getirilen Şeftali’nin, kurtuluş imgesini çağrıştırdığı düşünülür. Mısır’a kaçarken İsa Peygamberin önünde bir Şeftali ağacı kıvrılmış. Bazı tablolarda İsa, Meryem Ana’nın kucağında, elinde elma değil bir Şeftali ile resmedilir. Bazıları da Şeftali yemenin, fazla içilen şarabın getirdiği sarhoşluğu önlediğini söyler.

CEVİZ
Eski Roma’da Ceviz, dış yapısı bakımımdan, evliliğin sağlamlığını düşündürdüğü için yeni evlilere hediye edilirdi. Bazılarına göre de Ceviz doğurganlığın sembolü sayılırdı. Aziz Padovalı Antonio vaazını bir Ceviz ağacının üstünde verirmiş.




Bosch, "Dünyevi Zevkler Bahçesi" detayı
ÇİLEK
Hollandalı ressam Hieronymus Bosch “Dünyevi Zevkler Bahçesi” tablosunda resmettiği Çileğin, tevazu ve masumiyetin simgesi olarak gösteriliyor. Kırmızı rengi yüzünden kanı çağrıştırdığından, İsa’nın tutkusunun sembolü olarak düşünülebilir. 1300’lü yıllarda, Orta Çağ insanının Çileğin depresif hastalıklara çare olduğuna inanırlardı.

İNCİR
İncir’in iki tamamen karşıt çağrışımları var; biri refah, kurtuluş ve doğurganlık iken diğeri, günah ve şehvettir. Kitab-ı Mukaddes’te Hezekiah’ın ölümcül yarasının İncir lapası sürülerek tedavi edildiği, Âdem ve Havva’nın yasak elma yedikten sonra çıplaklıklarını İncir ağacı yaprakları ile örttükleri yazılıdır.

KESTANE
Antik zamanlardan beri yetiştirilen ve Latince adı Castanea olan Kestane, ismini Asya kıtasında Castanis şehrinden alır. Orta çağda Kestane ölülere verilen yiyecek olarak addediliyormuş. Dikenli bir kabuk içinde olduğundan, saflık ve iffet hissi uyandırdığı için korunma ihtiyacını da uyandırıyor.

FINDIK
Eski Roma’da Fındık ağacı, büyüme ve doğurganlığın sembolü olarak görülürdü, Hristiyanlıkta ise kurtuluşun. Bir efsaneye göre, Meryem Ana bir yılandan kaçarken bir Fındık ağacına sığınıp kurtulmuş.

LİMON
Asya kıtasından Büyük İskender tarafından getirilen Limon ağaçlarının resimleri Pompei şehrinin duvarlarında bulunmuştur. Güzel kokusu, iyileştirici nitelikleri ile bir panzehir, bir kurtuluş çağrışımı da uyandırıyordu. Ayrıca her mevsimde yetiştiği için aşıkların sadakatini temsil ettiği düşünülüyor. Arınma ve aydınlanma duygusu veren Limon, tarih boyunca çeşitli manevi ritüellerde kullanılmıştır.

Domenico Ghirlandaio’nun “Son Yemek” tablosunda Limon ağaçları yer alır


KİRAZ
Kiraz, yaşam döngüsü, ölüm, yeniden doğuş ve üreme gibi birçok anlam taşır. Edebiyat alanında cinsellikle bağdaştırılırsa da, Kirazlar aynı zamanda dostluğun ve politik barışın sembolleri olarak kabul ediliyor. Japonlar ABD’deki müttefiklerine Kiraz ağaçları hediye etmişlerdir.

Meyveler ile ilgili sözler
Ezelden beri insanlar, bazı işaretlere dayanarak, gelecekle ilgili tahminlerde ve kehanetlerde bulunarak çalışmalar yapmışlardır. Meyveler hakkında üretilen hem gerçek hem mecazi anlamda birçok söz vardır, bunlardan birkaçını notlarıma ekledim.
Dalın ucuna gitmekten korkma, meyve oradadır. - Aldous Huxley
Her insan, meyvesi ile tanınır. - Martin Luther
Bencil insan, tek başına kalmış meyvesiz bir ağaç gibi kurur gider. - Turgenyev
En iyi meyveyi, en yavaş büyüyen ağaçlar verir. - Molière
En olgun meyve en başta düşer. - William Shakespeare
Güzellik yaz meyvesi gibidir, çok dayanmaz çabuk çürür. - Francis Bacon
Eğitimin kökleri acı, fakat meyvesi tatlıdır. - Aristo
Doğruluk, her türlü şart altında meyve verir. - Friedrich Schiller
Ana, ailenin güneşidir. Bir ailede o olmazsa orada büyüyen çocuklar gölgede kalmış meyveler gibi olgunlaşmazlar. - Pestalozzi