Haber Fotoğrafı: Ayla Erduran (22 Eylül 1934 - 7 Ocak 2025)
Çok kısa süre önce aramızdan ayrılan usta keman virtüözümüz Ayla Erduran; Türkiye’de üroloji dalının öncülerinden, Çanakkale’de cephede doktor olarak görev yapmış, Balkan Savaşı’ndaki hizmetleri madalya ile ödüllendirilmiş, Samsun’daki tifo salgınında şehirdeki insanları ölümden kurtardığı için Atatürk’ün, imzalı bir fotoğrafını hediye ettiği Ordinaryüs Profesör Doktor Behçet Sabit Erduran’ın, ve kızının Yehudi Menuhin kadar başarılı bir keman virtüozu olmasını isteyen, kendi de keman çalan Kadriye Hanım’ın çocuğu olarak İstanbul’da 22 Eylül 1934 senesinde dünyaya gelir.
Dünyaca ünlü efsanevi kemancımız ilk çalışmalarına, “İki dakika oyun oynamaya kalksam hemen küplere binerdi,” diye bahsettiği annesi ile başlar, dört yaşında Karl Berger’in öğrencisi olur. On yaşında piyanist Ferdi Statzer’in eşliğinde, ilk konserini verirken annesinin hayallerini gerçekleştirmeye başlamıştır.
Ailesi Yeniköy’deki yalılarını satarak kızlarının eğitimi için Paris’e taşınınca, Ayla Erduran Paris Ulusal Konservatuvarı Keman bölümünden mezun olur ve hemen ardından dört sene Amerika’da çalışarak, Amerika’daki ilk konserini gerçekleştirir. Böylece ömür boyu sürecek parlak müzik kariyerine başlamıştır. Seneler boyunca çeşitli ödüller alan sanatçı 1971’de Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı ünvanını alır.
1973’ten 1990’lara kadar İsviçre’de öğretmenlik yapan Erduran, Lozan Konservatuvarı’nda ustalık sınıfını çalıştırır. İkili konçertolarda Menuhin, Oistrakh gibi sanatçılarla birlikte konserler verir, en önemli şefler ile çalar.
Hakkında, Evin İlyasoğlu “Ayla’yı Dinler Misiniz?” adlı bir biyografik roman, Erhan Karaesmen “Evrenimizi İç Işıklarıyla Aydınlatanlar: Ayla Erduran Müzik ve Keman” yayımlar.
En etkilendiği ve derinden bağlı olduğu bestecinin Bach olduğunu ifade eden sanatçı, hayatının ilk yirmi senesini kapalı kapılar ardında çalışarak geçirdiğini, flört etmek için hayata geç kaldığını; ailesinin, yakının olmamasından dolayı hissettiği yalnızlığın çok zor olduğunu dile getirir.
Keman için, “Her şeyden önce, ben o aletten çıkan sese ilk duyduğum andan itibaren deliler gibi âşık olmuştum” diyen sevgili Ayla Erduran, kemanı bu tutkulu aşk ile çalıyordu. Binlerce kişiye ilham veren ve örnek olan Ayla Erduran’ın nadide müzikalitesi ve kemanın tınısı gönüllerimizde daima yaşamaya devam edecek. Lila Müzik, Ayla Erduran kayıtlarını yayınladı. Müziğini her şeyin üzerinde tutan sanatçımızın kemanından çıkan büyüleyici sese arşivimizde muhakkak yer verelim ve biz de onun gibi bu sese defalarca aşık okurken, kıymetli Erduran’ı derin sevgi ile yad edelim…
