Reneta Sibel Yolak: “İdealist bir öğretmenin öğrenciler üzerindeki etkisi hiçbir zaman silinmez.”
Kendisi de bir öğretmen olan Reneta Sibel Yolak ile yeni kitapları “Öğretmenim Canım Benim” ve “Dostluk Köprüsü” hakkında keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.
Reneta Sibel Yolak, yeni kitaplarında Yahudi, Ermeni, Rum ve Müslümanlardan toplam seksen öğretmen, eğitimci ve öğrencilerin anılarını kaleme aldı. Kimisi kendi öğretmenliğine dair kimisiyse öğrenciliğine dair anıları paylaştı.
Reneta Sibel Yolak: “Bilgiye artık sadece kitaplardan değil cep telefonlarımızdan ve tabletlerimizden de ulaşabiliyoruz. Ama okul hayatımızdaki, idealist bir öğretmenin etkisinin yerini hiçbir şey tutamaz. Bir öğretmen, kimi zaman öğrencilerini motive eden bir kişi olur ve hatta kimi zaman okulu bırakmak isteyen bir öğrencinin hayatına destek olur ve bıraktırmaz.”
Kitapların isimleri “Öğretmenim Canım Benim ve Dostluk Köprüsü” bu isimleri seçmenizin sebebi ne oldu?
Öncelikle Kitaplarda yer alan kişiler hem kendi öğretmenlik anılarını hem de kendilerini en çok etkileyen öğretmenlerini yazdılar. Bu bakımdan bu isimden daha uygun isim olmaz diye düşündüm. Diğer kitabın ismine gelirsek, Dostluk Köprüsü için diyebilirim ki; öğretmenler de doktorlar gibi yemin ediyor. Hangi din, dil, ırk ve ülkeden olursa olsun öğrencilerin hepsine eşit ve sevgi dolu davranmak bir öğretmenin görevi. Bu kitapta da hem Yahudi, hem Müslüman, hem Rum, hem de Ermeni öğretmen ve eğitimciler anılarını paylaştılar. Din, Dil ve ırk ayrımı yapmadan. Çünkü Dini, ırkı, dili ne olursa olsun, bir öğretmen öğretmendir ve bir öğrenci de öğrencidir. Kitap için istedim ki renkli bir mozaik olsun. Bu yüzden Dostluk köprüsü ismini seçtim.
Öğretmenler hakkında kitap yazma fikri nasıl ortaya çıktı?
Gecen 24 Kasım’dan önce arkadaşlarla konuşuyorduk. Sürekli bir araya geliyor anılarımızı anlatıp gülüyorduk. Ben o sırada bunları yazıp ölümsüzleştirmek istediğimi arkadaşlarıma söyledim. Onlar da çok olumlu baktılar. Önce İngilizce öğretmenleri yazdı. Sonra diğer arkadaşlar kendi arkadaşlarını yönlendirdiler. Bir baktık ki, kitabın içinde İngilizce öğretmeninden, İspanyolca öğretmenine, bale öğretmeninden piyano öğretmenine, sınıf öğretmeninden özel eğitim öğretmenine, fen öğretmeninden matematik öğretmenine, dans öğretmeninden Fransızca öğretmenine, kişisel gelişim öğretmeninden pasta öğretmenine, tarih öğretmeninden sosyal bilimler öğretmenine, muhasebe öğretmeninden ev idaresi öğretmenine, örgü-nakış öğretmeninden dikiş öğretmenine, fizik öğretmeninden, masal öğretmenine kadar her branşta öğretmenler anılarını yazmak için yarıştılar ve de kendi öğretmenlerini yazdılar. Önce tek kitap çıkartacaktık. Baktık çok kişi yazıyor 2 kitap oldu. Ben de istedim ki, öğretmenlerimizin bir anı kitabı olsun. Kitap için yazan her öğretmenin resimlerini de koyduk. Böylece inanıyorum ki, her zaman zevkle hatırlanacak ve okunacak anı kitapları oldular.
Farklı din mensubu öğretmen ve eğitmenlere ait anıları toplama süreci nasıl gerçekleşti? Kitaplarınızdaki kişilere ulaşmada ve bilgi toplamada zorluklar yaşadınız mı?
Hepsine ulaşmak kolay oldu çünkü hepsi arkadaşım. Bir kaç arkadaş da kendi arkadaşlarını getirdiler ancak yine de farklı din ve branşlardan anı toplama süreci hiç kolay olmadı. Ben bu süre zarfında kitap yazmanın değişik kişilerden yazı toplamaktan daha kolay olduğunu öğrendim. Kimisi e-posta kimisi telefonla mesajlaşma yolu ile kimisi ise sosyal medya mesajları ile yazılarını yolladı. Yazım yanlışlarını düzeltmek, eksik olan fotoğraf ve yazıları tamamlamak oldukça zordu. Nihayet birlikte başardık. Bu kitabın yazarları ben olmadan da istedikleri kadar kitabı indirimli alıp kendilerine kitap imza günü düzenleyebilirler. Yani bu kitaplar HEPİMİZİN. TÜM YAZARLARIN. Bu yalnızca Benim değil 80 kişinin hepsinin kitabı. İçlerinde: Tamara Pur, Karen Şarhon, İzzet Bana, Dora Niyego ve daha pek çok değerli eğitimcinin ve Şalom yazarlarının da yazıları var.
Öğretmenlerin dışında öğrencilere ait anılar da mevcut mu?
Öğrencilere ait anılar da var. Ve hem komik hem duygulu anılar. Bir de kitabın içinde hayatta olmayan ama çok sevilen Baruh Faruk Yolak, Eli Mizrahi Tokatlı, Yomtov Garti, Rina Mizrahi Tokatlı, Lazar Surijon, Jak De Leon, Robert Mizrahi Tokatlı gibi öğretmenlerini anlatanlar da var. Aslında bu öğretmenler hayatta değiller ama hiç unutulmadıkları için anıları ve isimleri ölümsüz olmuş.
Öğretmenim Canım Benim kitabınızda sizi en çok etkileyen anı hangisi oldu?
Aslında tüm anılar birbirinden değerli ama beni en çok etkileyen, Çele Mizrahi Yolak’ın öğretmenlik deneyimi. Çünkü sağ olsun var olsun annem olur. Bir hafta boyunca öğretmenim oldu ve ben normalde sessiz sakin mutlu bir çocuk olduğum halde, öğrenci olduğum ilk zamanlarda oldukça yaramaz bir çocuk haline gelmiştim. Çünkü annemi hiçbir öğrenciyle paylaşmak istememiştim.
Dostluk Köprüsü’nü biraz anlatabilir misiniz onda ne gibi hikâyeler var?
Dostluk Köprüsü’nde Rum, Ermeni, Yahudi ve Müslüman öğretmenlerin anıları var. Sonuçta okul anılarını okumak çok keyifli ve hiçbir zaman unutamadığımız, her zaman keyifle gülerek anlattığımız anılar. Bu kitabı okurken geçmişteki okul günlerinize dönecek kâh gülecek kâh duygulanacaksınız. Belki de kendi öğrencilik deneyimlerinizden parçalar bulacaksınız. Belki de geçmişte çok sevdiğiniz, unutamadığınız güzel anılarınızı ve öğretmenlerinizi anacaksınız ya da sizi kızdıran öğretmenlerinizi hatırlayacaksınız kim bilir?
Okuyuculardan ne gibi tepkiler aldınız?
Okuyuculardan çok olumlu tepkiler aldım çünkü zaten okuyanların hepsi hayatlarında öğrenci oldular ve çoğunluğu zaten öğretmenler. Ama kesinlikle söyleyebilirim ki, her yaş ve meslekten okuyucu severek ve eğlenerek okuyabilir yani her yaşa hitap edebilen kitaplar. Oldukça hızlı okuyup bitirebileceğiniz kitaplar ve tekrar tekrar okumak isteyeceğiniz kitaplar. Ayrıca bu kitaplarla eski okul günlerinize dönüp geçmişi hatırlayacaksınız. Bir de yaramaz, dersi kaynatmak isteyen öğrencilerle nasıl başa çıktığını anlatan öğretmen anılarını okuyacaksınız. Yani diyebilirim ki, oldukça eğlenceli kitaplar.
Öğretmenim Canım Benim, Uluslararası Alter Yayıncılık, 2021
Dostluk Köprüsü, Uluslararası Alter Yayıncılık, 2021
* Arş. Gör. Yusuf Tolga Ünker (Maltepe Üniversitesi GSF Grafik Tasarımı Bölümü)